2 sene önce ·Otantik Psikoloji ·Kaygı Nedir? için yorumlar kapalı
Kaygı Nedir?
Hayatımızda belirsiz durumlar söz konusu olduğunda, vücudumuz yaşadığı duruma karşılık kendisini tehdit altında hisseder. Bu tehdit altında hissetme duygusu vücudumuzun belirsizliğe hazır olmadığının göstergesidir. Kişi bu durum içerisinde olduğunda bedeninde adeta yangın alarmı çalar. Bedensel ve duygusal olarak hissedilen bu duruma kaygı duygusu denir. Kaygı duruma ve sürekli olarak hissedilen hale göre ikiye ayrılır. Duruma bağlı kaygı, kişinin dişçi koltuğunda olduğunda, sınav kapısında beklerken ya da ameliyata girmeden önce hissettiği duygudur. Sürekli hissedilen kaygı ise, kişinin kendini sürekli tehdit ve tehlike altında hissettiği duygudur.
Kaygı hissedildiğinde, zihnimizde bu duyguyla ilgili kuruntulu düşünceler geçer. Bunlar hissettiğimiz duyguya yönelik yorumlamalarımızdır. ‘’ Daldım.’’ ‘’ Ben zaten yeteneksiz biriyim.’’
Kaygı Anı Belirtileri Nelerdir?
Hissettiğimiz bu duygu esnasında fiziksel belirtiler, baş dönmesi, göğüs ağrısı, yorgunluk, mide bulantısı, çarpıntı, bulanık görme, titreme, ürperme, nefes alamama gibi belirtilerdir.
Bu belirtiler söz konusu olduğunda, amaç kaygıyı tümüyle ortadan kaldırmak değil, kaygıyı belirli bir düzeyde tutarak kendi yararımız için kullanmaktır. Çünkü orta düzeyde kaygı kişiyi motive ederek, duruma yönelik adaptasyonunu sağlar.
Kaygı Anında Neler Yapılmalıdır?
Kaygılandığımızda, hissettiğimiz duyguya yönelik yararsız düşünceler zihnimizde varsa eğer onları olumlamak birincil başa çıkma yöntemidir. Örneğin, ‘’ Sınavı kazanamazsam herkes benim akılsız olduğumu düşünecek.’’ cümlesi yerine, ‘’ Başarısız olmam sınava yeterince hazırlanamadığımı gösterir.’’
Dengeli Yaşamda Kaygı Anında yapılabilecek başa çıkma yöntemlerinden biridir. Sağlıklı beslenmek, tütün, alkol ve kafeini azaltmak, düzenli spor yapmak, daha iyi dinlenmek ve uyumayı öğrenmek de sağlıklı yaşamlardan biridir.
Son zamanlarda hayatımıza giren Mindfulness kavramı da kaygı anında hissedilen duygunun kaçınılmazı gereken bir duygu değil, o an içerisinde yaşanıldığında, kişinin başa çıkma becerisini arttırdığını gösteriyor. Hissedilen kaygı duygusu ile mindful tutumlardan mücadele etmeme kavramında da olduğu gibi, verilen tepki yerine yanıt verebilmek gerekir. Yani kişi duyguyla çatışma altına girmeden anda hissettiği duyguların farkına vararak yanıt verebilme becerisidir. Bunu yapabilmek diğer tutumlardan sabretmek ve kişinin kendi duygusuna da güvenmesi önem taşır.
Hissedilen kaygı duygusu içerisindeyken ya hep ya hiç veya olumsuz düşünce hataları içerisinde olmadan, gerçeklikle temas etmek de başa çıkma yöntemlerinden birisidir.
Bu başa çıkma yöntemleri kişinin o duyguyla temasında problem yarattığında, iş, okul veya hayati alanlarında günlük rutinlerini etkilemeye başladığında psikolojik destek almak gerekmektedir.
